فرهنگ مفاهيم
انجمن بين‌المللي حفاظت منابع طبيعي در سال1969، در دهلي‌نو،
مناطق حفاظت‌شده و پارك ملي را به‌صورت زير تعريف كرد:
پارك ملي:
سطح وسيعي از منطقه‌يي مي‌باشد كه داراي يك يا چند اكوسيستم
بوده كه كمتر به وسيلهٌ انسان تغييراتي در آن داده شده است، داراي جانوران و
گياهان كمياب است و محيط‌زيست آن از نظر زيبايي و ژئومورفولوژي ارزش علمي زيادي
دارد.
در كنگرهٌ بعدي انجمن، كه در سال1972 در كانادا تشكيل شد،
صاحبنظران متوجه شدند كه چنين تعريفي در عمل با اشكالاتي مواجه خواهد شد. لذا
تغييراتي در آن دادند و در تعريف جديد پارك ملي را به سه قسمت، به صورت زير، تقسيم
كردند:
ـ قسمت مركزي يا منطقهٌ حفاظت‌شده: مكاني است كه ورود افرادي
عادي براي استراحت و تفريح به آن‌جا، به‌خاطر حفظ و حمايت از حيات وحش، ممنوع است.
فقط مسئولان پارك و محققان حق ورود به آن‌جا را دارند.
ـ منطقهٌ حفاظت‌شده‌يي كه ورود انسان به‌صورت محدود ولي بدون
استفاده از وسايل نقليه موتوري مجاز مي‌باشد.
ـ حاشيهٌ پارك، كه وسايل نقليه موتوري به آن‌جا اجازه ورود
دارند. همهٌ وسايل استراحت و تفريح مثل مُتل، كمپ،محل پيك‌نيك، محل ورزش، مكان
بازي كودكان، فروشگاه و غيره در اين منطقه احداث مي‌شود.
منطقهٌ حفاظت‌شده:
دست‌اندازيهاي بي‌رويهٌ انسان و عوامل ديگر در طبيعت، در بسياري
از مناطق باعث به‌هم خوردن تعادل حياتي شده است و در برخي موارد آسيبهاي علاج‌ناپذيري
به‌وجود آورده است. با ايجاد مناطق حفاظت‌شده، كوشش به‌عمل مي‌آيد تا ناحيه‌يي از
اين نوع دست‌اندازيها و تخريب حفاظت شود، يا مكاني كه حيات وحش آن دستخوش
اختلالاتي شده از خطر نابودي نجات داده شود و دوباره احيا گردد. همين‌طور جنگلهايي
كه مانع لغزش خاك هستند و از حركت بهمن و خطرات ناشي از آن براي انسان جلوگيري مي‌نمايند،
مناطق حفاظت‌شده اعلام مي‌شوند.
منطقهٌ بكر و دست نخورده:
منطقه‌يي است كه اكوسيستم طبيعي آن، به‌علت قرار نداشتن در
دسترس انسانها، محفوظ مانده است و بايد، براي پژوهش در سير طبيعت، در آينده هم از
دسترس مردم دور بماند.
پناهگاه حيات وحش:
براي حفظ نسل جانوران وحشي درحال انقراض، منطقهٌ مناسبي به
پناهگاه حيات وحش تبديل مي‌شود تا جانوران بتوانند بدون دخالت انسان، به‌خصوص
شكارچيان، توليد‌مثل كنند تا جامعهٌ آنها به حالت طبيعي درآيد. در منطقه بايد
آغلهايي ايجاد شود تا بتوان موقعي كه برف سنگين مانع تغذيه از طبيعت مي‌شود، به
آنها غذا رساند.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــ مطالب اين بخش از كتاب «مقدمه‌يي بر پاركهاي ملي و جنگلي
ايران»، نوشتهٌ آقاي دكتر علي يخكشي، استاد سابق دانشكدهٌ منابع طبيعي دانشگاه تهران،
نقل شده است.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر